| 3- تداعي . تداعي، كدگذاري يكي از كليدهاي يادسپاري تداعي است، تداعي را روانشناسان اين چنين معني كردهاند با ايجاد رابطه بين تصورات ذهني كه در يك زمان رخ ميدهد و از نظر ما گاهي يكسان هستند و گاهي هم متضاد ميباشند. بايد گفت در اصل: مناطقي از «كرتكس» مخ هستند كه كنشهاي مناطق حسي و حركتي را به يكديگر مربوط و مرتبط ميسازند.[1] تداعي آزاد اگر دريافتهائي از طريق حواس پنجگانه بدست ميآوريم بدون روش و قانون خاصي تداعي كنيم آن را تداعي آزاد گويند. ولي اگر با روش و قانون و علم ويژهاي يافتههاي خود را مرتبط سازيم آن را تداعي كنترل شده گويند. اگر در ايجاد ارتباط از يك حس سود جوئيم آن را تداعي تك حسي نامند. امّا چنانچه در ايجاد تداعي و ارتباط از چند حس مثلاً: بويائي، چشائي، بينائي، شنوائي، لامسه سود جوئيم آن را تداعي چند حسي گويند. البته بهترين تداعي و مفيدترين آنها ارتباطي است كه از طريق حواس بيشتر و با روش منظم و برنامه منظمي بدست آيد. مثلاً وقتي كلمه سيب را ميخواهيد تداعي كنيد، اين كلمه براي شما چه مطالبي را تداعي ميكند؟ بيشك برخي از آنها با چشم مشاهده ميشوند، زيرا شكل، اندازه، رنگ و... سيب را براي شما مجسم ميكنند، بعضي عضلاني هستند زيرا وزن و شكلي را كه در هنگام بدست گرفتن احساس كردهايد تداعي ميكنند، بعضي هم بو و مزه سيب را براي شما زنده ميكند. در اين موقعيت هست كه لفظ سيب با چندين نقطه از سلولهاي مغزي شما انس بسته و محو آن ديرتر بوجود ميآيد. علاوه ممكن است در مواقع ديگري كه مطالعه شما ارتباطي با سيب نداشته باشد باز لفظ سيب بخاطر گرد بودن، خوش رنگ بودن، مفيد بودن و... كه در ضمن مطالعه پيش ميآيد در ذهن شما تداعي ميكند، لذا با هر تداعي تكيهگاهي در ذهن ميسازيد تا آموختههايتان با عوامل مختلف نابود نگردد. آري تداعي قلابي است كه دادههاي ذهني خود را بدان ميآويزيد تا در مواقعي كه زمينه فراموشي پيش ميآيد قلابهاي فراوان مانع گردند از مغزتان رخت بربندد. ياختهها و سلولهاي مغزي شما آنگونه با آن مطالب مأنوس شدهاند كه با زحمت ميتوان از آنان جدا ساخت. تداعي براي تثبيت خاطره و نيز به ياد آوردن آموختههاي ذهني ضرورت دارد، نكتهاي كه قابل تذكر است و بايد به آن توجه كرد اينكه لازم نيست در تداعيها ربط و ارتباط عاقلانه مؤدبانه و وزين موردنظر گرفته شود، بلكه به صرف اينكه بتوان ايجاد رابطه نمود كافي است. مثلاً ميخواهيد واژهاي را حفظ كنيد، مشتقات آن را بلافاصله بسازيد يا كلماتي هموزن آن كه معاني آن را ميدانيد بخاطر بياوريد آن كلمه را در ذهن خود نقش ببنديد بطوري كه گويا روي تخته سياه نوشته و داريد نگاه ميكنيد. فاميل يوسف موسوي را ميتوانيد اينگونه تداعي كنيد: بله هم اسم است با حضرت يوسف ـ عليه السلام ـ كه به خاطر حفظ عفتش زنداني شد. و فاميلش هم مرا بياد حضرت موسي ـ عليه السلام ـ انداخت كه با فرعون مبارزه كرد. شماره تلفن 221742 را اينگونه تداعي كنيد: در 22 بهمن مردم نتيجه مبارزات خود را در 17 شهريور و خرداد سال 42 ديدند. شماره تلفن 721214 را ميتوان اينطور تداعي كرد: تلفن شما يادآور شهداء كربلا و دوازده امام و چهارده معصوم است. شماره تلفن 421568 را اينگونه ميتوان تداعي كرد: امام خميني (ره) در سال 42 و 15 خرداد قيام كرد و در سال 68 هم به ملكوت اعلي پيوست. تمرين و سنجش: صفحهاي كه 20 شيء مختلف در آن نقاشي شده يا صفحهاي كه در آن 20 عكس وجود داشته باشد دقيق نگاه كنيد بعد از يك دقيقه (كه به آن نگاه كرديد) اشيائي را كه بجا ميآوريد روي صفحهاي بنويسيد. اگر 19ـ20 شيء در يادتان بود حافظه شما فوقالعاده است. اگر 16ـ18 شيء در يادتان بود حافظه شما خيلي خوب است. اگر 11ـ15 شيء در يادتان بود حافظه شما متوسط است. اگر 1ـ10 شيء در خاطرتان بود حافظه شما كاملاً ضعيف است. تمرين: نام 15 پديده از موجودات عالم را روي يك صفحه كاغذ بنويسيد آنها را يك دقيقه بطور جدا جدا و با آرامش بخوانيد (تداعي كنيد) سپس آنچه در خاطرتان مانده روي كاغذ بنويسيد هرچه بيشتر بتوانيد بنويسيد دليل بر حافظه قويتري است. تمرين: به يك منظره در طبيعت نگاه كنيد پس از سه دقيقه هرچه در ذهنتان باقي ماند روي كاغذ بنويسيد آنگاه نگاه به منظره كنيد و آنچه توجه شما را در مرتبه دوم جلب كرد با آنچه نوشتهايد مقايسه كنيد، ميزان گزينش شما گوياي وزان و توانمندي حافظه شماست. اينگونه تمرينها به تقويت يادداري شما كمك ميكند و ميزان و سنجشي ميتواند براي شما باشد تا بتوانيد موقعيت حافظه خود را درك كنيد. يكي از فنوي يادسپاري تداعي است و اين فن بايد با تمرينهاي زياد و پي در پي در وجودتان تثبيت گردد، بگونهاي كه براي تداعي كردن به آساني بتوانيد انجام دهيد. اينگونه تمرينات را تداعي تجسمي يا تداعي صور ذهني ميگويند. اصولاً تداعي براي انسان خيلي ارزنده است و نهادهاي علمي نهفته را شكوفا ميكند و انسان را پويا و فعال بار ميآورد. البته تداعي در مسائل علمي مستلزم شناخت ميزان علمي افراد است كه هركس براي خود ميتواند بر ميزان علمي خود تداعيهاي متناسبي را در ذهن ترسيم كند اگر ما مثالهاي ساده ميزنيم براي آشنائي با روش كار است و نيز اگر شما در اين امور ساده و پيش پا افتاده بتوانيد تداعيساز خوبي باشيد در تداعيهاي فني هم موفق خواهيد شد. [1] . مأخذ شماره 22 صفحه، 491، ج 1. |
مسائل مربوط به دختران
۱-دختران و حجاب **** ۲-آیینه های عبرت *** ۳-آثار و فواید حجاب ***۴-انتخاب دوست **** ۵-همنشینان بد *** ۶-دوستان واقعی ***۷-تاثیر گذاری *** ۸-دوٍستی و رابطه نامشروع ***
آيا در قرآن بيان شده است كه زن نميتواند قاضي يا مرجع تقليد شود؟